CEVİZ HAKKINDA
Ceviz (ya da goz), cevizgiller (Juglandaceae) familyasından Juglans cinsinden tek tüysü yaprakları karşılıklı dizilmiş ve aromatik kokulu ağaç türlerinin ortak adı.
Kışın yaprağını döken ağaçlardır. Genç sürgünlerin özü bölmelidir. Tomurcuklar az sayıda pullarla örtülmüştür. Yaprakçıkların kenarları bazı türlerde ince dişli, bazılarda ise düzdür (tam kenarlı). Yaprakçık sayısı türlere göre (3) 5-23 arasında değişir.
Çiçekler bir evcikli dir. Erkek çiçekler bir önceki yılın sürgünlerinde yan durumlu, aşağıya sarkan kedicik halinde kurul oluşturur. Kurullar dallanmamıştır. Her bir erkek çiçeğin 1 brahte, 2 brahtecik ile 3-4 loplu bir çevre yaprağı (çanak) vardır. Etamin sayısı 7-105 dir.Dişi çiçekler ise yeni sürgünlerin ucunda terminal (tepede) durumlu dik duran 2-8 çiçekli fakir kurullar oluşturur. Dişi çiçeğin de 1 brahte, 2 brahtecik, 4 loplu çevre yaprağı vardır. Bunlar ovaryumla kaynaşmıştır, yalnız uçları serbesttir. Ovaryum alt durumludur; etli kalın 2 stigması oldukça gelişmiştir.
Sonbaharda olgunlaşan büyük çekirdekli sulu meyvenin iç kısmı 2 bölmeye ayrılmıştır. Tohum 2 loplu, yağlı ve lezzetlidir.
Odununun özü koyu, dış kısmı açık renkli, ağır ve güzel cila kabul eden odunları vardır.
TÜRLERİ
Seksiyon Juglans. Yapraklar büyük (20-45 cm) ile 5-9 geniş yaprakçıklı, saçsız, kenarları tamdır. Odunu serttir. Güneydoğu Avrupa ile Asya.
Adi ceviz (Juglans regia) (J. duclouxiana, J. fallax, J. orientis) Türkiye.
Hizan Cevizi - Bitlis Hizan
Aşılı Kaman Cevizi - Kaman
Maraş 18 veya Çağlayancerit cevizi
Yalova, şebin gibi türler ülkemizdekilerden bir kaçıdır.
Maraş 18 veya Çağlayancerit cevizi
Yalova, şebin gibi türler ülkemizdekilerden bir kaçıdır.
Bilecik cevizi ince kapuğu, beyaz içi, hastalıklara ve donlara dayanıklı çeşitler ile Gölpazarı kümbet çevresinde yetiştirilmeye başlanmış ve yoğun alıcı ilgisi ile karşılaşmıştır. Bilecik kümbet köyü en uygun toprak yapısına sahip bir bölgedir.
Kuzey Amerika, Güney Amerika.
Arjantin cevizi (Juglans australis) (J. boliviana)
Brezilya cevizi (Juglans brasiliensis)
Kaliforniya cevizi (Juglans californica)
Hinds cevizi (Juglans hindsii)
Nuevo Leon cevizi (Juglans hirsuta)
Jamaika cevizi (Juglans jamaicensis) (J. insularis)
Arizona cevizi (Juglans major) (J. arizonica, J. elaeopyron, J. torreyi)
Teksas cevizi (Juglans microcarpa) (J. rupestris)
Meksika cevizi (Juglans mollis)
And Dağları cevizi (Juglans neotropica) (J. honorei)
Kara ceviz (Juglans nigra)
Peru cevizi (Juglans peruviana)
Guatemala cevizi (Juglans steyermarkii)
TARİHCESİ
Kalın kabuğu sayesinde güneş ve nemden etkilenmediği için seyyahların yanlarından ayırmadığı, insan beynine olan şaşırtıcı benzerliğiyle dikkat çeken ceviz, en az insanlık tarihi kadar eski bir meyve.
En az insanlık tarihi kadar eski bir meyve olan ceviz, tarihin en kadim tanığı. Cevizin ana vatanının İran olduğu, oradan Türkiye, Yunanistan, İtalya, İspanya, Hindistan, Çin ve Japonya'ya yayıldığı biliniyor. Yunanlıların ve Romalıların MÖ 300'lü yıllarda ceviz yağı kullandıkları da tarihi kayıtlarda yer alıyor. Eski medeniyetler sadece yemek yapımında değil, saçlarını ve giysilerini boyamak için de ceviz kullanmış. Romalılar, kötülüğü kovması, sağlık ve bereket getirmesi için düğüne gelen konukların üzerine ceviz atarlarmış. Orta Çağ Avrupası'nda cevizin yıldırımdan, sara nöbetinden, savaşlardan ve şeytani güçlerden koruduğuna inanılırmış. Babil'in Asma Bahçeleri'nde kocaman ağaçlarda yetişen ceviz, Pers ülkesinde sadece saraylıların yiyebileceği bir meyveymiş. Fransız köylüleri, eve bereket getirsin diye tavana içi ceviz dolu bir çanta asarlarmış. Gelinler ise ileride doğacak bebeklerine emzirebilecek bol sütleri olsun diye şehrin en büyük ceviz ağacının etrafında dönerek dans ederlermiş. Uzun ince şekli ve tatlımsı aromasıyla ayırt edilen pecan cevizi,
ağaçlarının çevresinde kamp kuran Amerikan yerlileri için özel bir anlam taşırmış.
Ceviz işi ile uğraşan tacirlerin gözlemlerine göre dünyada en iyi cevizin maraş yöresinede yetiştiğidir. Lezzeti ve yağ oranı ile en kaliteli cevizin bu yörede yetiştiği konusunda iddialılar. |
Meşhur Çağlayancerit Kalaycı cevizinin tarihçesine baktığımızda bölgemizde bu ürünün kalaycılıkla uğraşan İbrahim KÖŞKER tarafından 1930 yılında "Ağabeyli Köyünde" aşı yoluyla çoğaltılarak Çağlayancerit ve Bertiz Köylerine yayılmıştır. Meşhur Kalaycı ceviziolarak da bilinen ceviz çeşidi "Çağlayancerit Cevizi" adıyla patent alarak tescillenmiştir.
Afrodizyak olarak Çağlayancerit cevizi harika bir üründür. Diğer cevizlerden bu yönü ile farklıdır.
DAHA GENİŞ BİLGİ İÇİN TIKLAYIN
DAHA GENİŞ BİLGİ İÇİN TIKLAYIN
CEVİZ YEMEK İÇİN 10 ÖNEMLİ NEDEN
Dünyada ve Türkiye`de 10 yıldır yapılan klinik ve bilimsel çalışmaların sonuçlarına dayanılarak hazırlanan raporda, cevizin faydalarıyla ilgili olarak şunlar kaydedildi:
1- Cevizdeki yüksek orandaki omega-3 yağ asitleri kalp hastalıklarını, inmeyi, diyabeti, yüksek kan basıncını ve klinik depresyonu azaltıyor. Ceviz tüketimi kandaki kolesterol seviyesini düşürüyor, kalp atışlarında düzensizliği önlüyor.
2- Cevizdeki fitosteroller, kalın bağırsak, göğüs ve prostat kanseri gibi kanser türlerinden korunma sağlıyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
3- Ceviz, damarlarda daha az pıhtılaşma özelliği olan kan tipinin üretimine ve iyi kolesterol oranının kötü kolesterol oranına göre artmasına yardım ediyor, kolesterolün damarları tıkama aşamasında önemli bir adım olan şişme ve kızarıklığı azaltabiliyor.
4- Cevizdeki l-arginin kan damarlarının iç tarafının pürüzsüz ve düzgün olmasını sağlayarak kan-damar sisteminin rahatlamasını sağlıyor. Cevizdeki yağ asitlerinin kalp hastalıklarını önleme etkileri var.
5- Beyne benzeyen ceviz, kavrama ve anlamayı geliştiriyor.Asya`da ceviz hala beyin gıdası olarak kabul ediliyor, bu ülkelerde öğrenciler, sınavlardan önce ceviz yiyerek notlarını yükseltebileceklerine inanıyor.
6- Omega-3 yağ oranı düşük çocuklarda daha yüksek hiperaktif olma özelliği, daha fazla öğrenim ve davranış bozuklukları, daha fazla huysuzluk ve uyku düzensizlikleri gözlemleniyor. Ceviz, bu sorunları önleyen omega-3 bakımından çok zengin.
7- Cevizdeki yağ profili, fitosteroller ve magnezyum, safra taşı oluşumunun önüne geçiyor.
8- Cevizdeki melatonin, beyin bezesi tarafından salgılanan melatoninin insan vücudunun kullanıma hazır formunu içeriyor. Melatonin, gece çalışan ve zaman farkından dolayı uyku düzensizliği çeken kişilerde uyuma rahatsızlıklarını ortadan kaldırabiliyor.
9- Cevizin, antioksidan özelliği dolayısıyla kardiyovasküler ve sinir sistemine zarar veren parkinson ve alzheimer gibi çok kuvvetli hastalıkların gelişimini erteleyebileceği veya azaltabileceği ileri sürülüyor.
10- Ceviz, antioksidan savunmada önemli olan birtakım enzimlerde zorunlu kofaktörler olarak görev yapan manganez ve bakır içerir.
Dünyada ve Türkiye`de 10 yıldır yapılan klinik ve bilimsel çalışmaların sonuçlarına dayanılarak hazırlanan raporda, cevizin faydalarıyla ilgili olarak şunlar kaydedildi:
1- Cevizdeki yüksek orandaki omega-3 yağ asitleri kalp hastalıklarını, inmeyi, diyabeti, yüksek kan basıncını ve klinik depresyonu azaltıyor. Ceviz tüketimi kandaki kolesterol seviyesini düşürüyor, kalp atışlarında düzensizliği önlüyor.
2- Cevizdeki fitosteroller, kalın bağırsak, göğüs ve prostat kanseri gibi kanser türlerinden korunma sağlıyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
3- Ceviz, damarlarda daha az pıhtılaşma özelliği olan kan tipinin üretimine ve iyi kolesterol oranının kötü kolesterol oranına göre artmasına yardım ediyor, kolesterolün damarları tıkama aşamasında önemli bir adım olan şişme ve kızarıklığı azaltabiliyor.
4- Cevizdeki l-arginin kan damarlarının iç tarafının pürüzsüz ve düzgün olmasını sağlayarak kan-damar sisteminin rahatlamasını sağlıyor. Cevizdeki yağ asitlerinin kalp hastalıklarını önleme etkileri var.
5- Beyne benzeyen ceviz, kavrama ve anlamayı geliştiriyor.Asya`da ceviz hala beyin gıdası olarak kabul ediliyor, bu ülkelerde öğrenciler, sınavlardan önce ceviz yiyerek notlarını yükseltebileceklerine inanıyor.
6- Omega-3 yağ oranı düşük çocuklarda daha yüksek hiperaktif olma özelliği, daha fazla öğrenim ve davranış bozuklukları, daha fazla huysuzluk ve uyku düzensizlikleri gözlemleniyor. Ceviz, bu sorunları önleyen omega-3 bakımından çok zengin.
7- Cevizdeki yağ profili, fitosteroller ve magnezyum, safra taşı oluşumunun önüne geçiyor.
8- Cevizdeki melatonin, beyin bezesi tarafından salgılanan melatoninin insan vücudunun kullanıma hazır formunu içeriyor. Melatonin, gece çalışan ve zaman farkından dolayı uyku düzensizliği çeken kişilerde uyuma rahatsızlıklarını ortadan kaldırabiliyor.
9- Cevizin, antioksidan özelliği dolayısıyla kardiyovasküler ve sinir sistemine zarar veren parkinson ve alzheimer gibi çok kuvvetli hastalıkların gelişimini erteleyebileceği veya azaltabileceği ileri sürülüyor.
10- Ceviz, antioksidan savunmada önemli olan birtakım enzimlerde zorunlu kofaktörler olarak görev yapan manganez ve bakır içerir.
![]() |
2011 sezonu cevizi |
CEVİZ HER DERDE DEVA
Araştırmacılar, ceviz ile beynin fiziki benzerliği üzerinde son yıllarda çok kafa yoruyor. Cevizdeki besinlerle, beynin ihtiyacı olan vitaminlerinbenzerliği de şaşırtıcı.Bir cevizi elinize alınca, en dışında bir yeşil kabuk, sonra tahta bir yapı, daha sonra ince bir zar ve en i çte de tartışmasız şekilde insanbeynini hatırlatan beyaz bir yapıyla karsılaşırız.Ceviz, dışındaki yeşil kabuğu ile kafa derisine, sert kabuğu ile kafatasına, içindeki zarı ile beyin zarına,asil meyvesi ile de beyine benzeyen harika bir gıdadır.Beynimizin küçültülmüş bir modeli olan cevizin meyveler arasında gümüş iyonu ihtiva eden tek meyve olması elbette harikadır. Fakat bu gümüş iyonuna, icra ettiği elektronik vazife açısından ihtiyaç duyan tek organın beyin olduğunu söylersek, sanırız bu muhteşem benzerlik ve mükemmel yaratılış karşısında tüylerimiz diken diken olmaktadır.Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Ordu Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Turan Karadeniz, cevizin kanda zararlı kolesterolün birikmesini önlediğini ve yüksek kolesterolü düşürdüğünü söyledi.Prof. Dr. Turan Karadeniz, taze cevizde yüzde 5-6 oran ında C vitamini bulunduğunu belirterek, "Kuru ceviz bol miktarda C, B1, B2, A ve Evitaminlerini içermektedir" dedi.Cevizin mide, bağırsak, böbrek ve deri rahatsızlıkları gibi bir çok hastalığa iyi geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Karadeniz, "Cevizin sadecemeyvesi değil, kabukları ve yaprakları da bir çok rahatsızlık için kullanılmaktadır" dedi.
Cevizin kanda zararlı kolesterol ün birikmesini önledi ğini, yüksek kolesterolü düşürdüğünü ifade eden Karadeniz, "Ceviz, damar tıkanıklığıve şeker hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Mide gazını giderir.Grip ve nezleye iyi gelir. Öksürüğü keser. Sindirim sistemi bozukluğunu giderir. Ceviz, vücudu soğuktan korumak için de yenir. Yorgunluğu ve bitkinliği giderir. Zehirlenmelere ve zehre karşı etkilidir. Zindeleşmeyi sağlar" diye konuştu.Karadeniz, cevizin yapraklarından elde edilen juglon maddesinin eczacılıkta kan temizleyici ve kuvvet verici olarak kullanıldığını kaydederek, şöyle devam etti: " Şeker hastaları ceviz yaprağını kaynatıp içmelidir. Ceviz yaprağı ve kabukları kaynatılıp balla karıştırılarak içildiğinde kansızlığa iyi gelmekte, bu çay kanı temizlemekte, kalbi güçlendirmekte, ishali ve dizanteriyi kesmekte, sinir sistemini güçlendirmektedir. Ceviz meyvesi çocuklar ın gelişmesini hızlandırmaktadır.Ceviz beyin için gerekli olan gümüş iyonlarını ihtiva ettiğinden,bebekten yaşlıya kadar herkes için ideal bir meyvedir .
"Doğanın insanlara sunduğu en büyük nimetlerden biri olan cevizin, şekerden kolesterole kadar yararlarını okuduğunuzda şaşıracaksınız...***Cevizin faydaları saymakla bitmezYüksek kolesterolü düşüren ceviz, damar tıkanıklıklarını ve şeker hastalığı tedavisine yardımcı oluyor. İçerdiği demir sayesinde kansızlığa iyi geliyor. Kötü kolesterolün düşmanı Cevizin, damar tıkanıklığı ve şeker hastalığının tedavisinde kullanılabileceğini söyleyen, Karadeniz Teknik Üniversitesi Ordu Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Turan Karadeniz, cevizin kanda zararlı kolesterolün birikmesini önlediğini ve yüksek kolesterolü düşürdüğünü söylüyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder